çek cumhuriyeti'nde covıd-19 pandemisi ne demek?

Çek Cumhuriyeti'nde ilk koronavirüs pandemisi COVID-19 vakası 1 Mart 2020 tarihinde tespit edildi. Sağlık Bakanı Adam Vojtěch, tamamı Kuzey İtalya kökenli olan üç yeni koronavirüs tanısı konduğu açıkladı.¹ Hastalardan bir tanesi Kuzey Çekya'da bulunan Ústí nad Labem bölgesinde bulundu ve vakaların hepsi Prag'taki hastaneye nakledildi.² Tespit edilen vakalardan biri, İtalya'nın Udine şehrinde konferansa katılan 67 yaşında bir erkek, ikinci vaka Milano'da eğitim gören ve Çekya'ya turist olarak gelen üniversite öğrencisi bir kadın, üçüncüsü ise Auronzo di Cadore'da kayak tatili yapan bir erkektir.³⁴

Aurozon di Cadore'da kayak yapan ve daha önceki vaka ile aynı otelde kalan kadın ve daha önce teşhis konulan Amerikalı kızın arkadaşı olan Ekvadorlu üniversiteli kıza da COVID-19 tanısı konuldu.⁵ 3 Mart tarihinde Çek Cumhuriyeti, Kuzey İtalya ve Güney Kore uçuşlarını askıya aldı.⁶ Sağlık Bakanlığı FFP3 tipi solunum cihazlarının ihracatını yasakladı ve tüm tıbbi cihazların satışlarını halk sağlığı koruma kurumları, acil servisler (polis, itfaiye, ambulans) hariç herkese yasakladı.⁷ 10 Mart'ta ana okulları hariç, tüm ilk ve orta dereceli okullar ve üniversiteler tatil edildi, 100 kişiden fazla kişinin katıldığı etkinlikler yasaklandı.⁸ Sağlık Bakanı yardımcısı salgının yayılmasının kontrol edilememesi ve hızlanmaya devam etmesi durumunda toplu taşıma araçlarının sınırlandırılacağını ve Çek Cumhuriyeti'nin sınırlarını kapatacağını söyledi.⁹

12 Mart'ta Güney Bohemya, Karlovy Vary ve Liberec bölgelerinde ilk vakaların görülmesiyle salgın ülkenin 14 bölgesine yayıldı. 22 yeni vaka tespit edildi ve toplam vaka sayısı 116'ya yükseldi vakaların büyük çoğunluğu başkent Prag'ta bulunmaktadır.¹⁰ Aynı gün Çekya'da ulusal acil durum ilan edildi.¹¹ Barlar ve restoranlar akşam 8'den sabah 6'ya kadar, yüzme havuzları, diğer spor merkezleri, kütüphaneler ve galeriler ise tamamen kapatıldı. Otuzdan fazla kişinin katıldığı açık hava etkinlikleri yasakladı.¹² Avusturya ve Almanya ile yeni sınır rejimi kabul edildi. Çekya'ya giriş ve çıkış için uluslararası otobüs, tren ve tekne seferleri iptal edildi ve ülkeye giriş yapmak için belirlenen 11 sınır kapısının kullanılmasına karar verildi.¹³ Aynı zamanda hükûmet, vaka sayısı fazla olan ülkelerden (Almanya ve Avusturya da dahil) gelen yabancı uyrukluların ülkeye girişini ve Çek vatandaşların bu ülkelere seyahat etmelerini yasakladı.¹⁴ 13 Mart'ta 25 yeni vaka tespit edildi, toplam vaka sayısı 141'e yükseldi. Hükûmet, pazartesi gününden itibaren ülkenin bütün sınır kapılarının kapatılacağını açıkladı.¹⁵ 16 Mart'ta 51 yeni vaka tespit edildi ve toplam vaka sayısı 344'e ulaştı.¹⁶ Başbakan Andrej Babiš, salgının zararlarını hafifletmek amacıyla ülke çapında karantina ilan etti ve 11 milyon Çek vatandaşı karantina altına alındı. 24 Mart gece yarısına kadar işe gidip gelmek, hastaneye gitmek, yakınları ziyaret etmek, alışveriş yapmak dışında kalan bütün serbest dolaşımlar yasaklandı.¹⁷ Ek olarak ülkede ikamet etmeyen kişilerin, ülkeye girmesi ve Çek vatandaşlarının yurt dışına seyahat etmesini engellemek amacıyla seyahat kısıtlamaları getirildi. Başbakan Andrej Babiš, Twitter hesabından yaptığı açıklama ile Ústí nad Labem bölgesinde tespit edilen ilk üç vakanın iyileştiğini açıkladı.¹⁸ Sağlık uzmanları COVID-19 hastalarının yarısından fazlasının (%54) nerede enfekte olduğunu bilmiyor. Bilinen %46'lık kesimin %29'u yurt dışında geri kalan %17'si ise Çekya'da enfekte oldu.¹⁹